بررسی شیوع و علل سزارین در شهرستان بابل، 1377

سابقه و هدف: سزارین یکی از شایع ترین اعمال جراحی است که شیوع آن در بسیاری از مراکز درمانی رو به افزایش است. میزان مرگ و میر آن هفت برابر زایمان طبیعی و عوارض آن نیز بیشتر از زایمان واژینال است. از شیوع سزارین در شهرستان بابل اطلاعی در دست نیست. بنابراین با داشتن شیوع و علل سزارین و برنامه ریزی در جهت کاهش آن می توان به یکی از سیاست های وزارت بهداشت و درمان یعنی کاهش شیوع سزارین و ترویج زایمان طبیعی دست یافت. مواد و روش ها: بمنظور تعیین شیوع سزارین، کلیه زایمان های انجام شده در بیمارستان های یحیی نژاد و حضرت فاطمه زهرا (س)، بابل کلینیک و ولی عصر طی سال 1377 مورد مطالعه قرار گرفت. جهت بررسی علل سزارین به روش نمونه گیری تصادفی 700 مورد سزارین انجام شده در ماه های دی، بهمن، اسفند (350 مورد در هرکدام از مراکز دولتی و غیر دولتی) انتخاب گردید. پرسشنامه مربوط به مشخصات با پرسش از بیمار و اطلاعات مربوط به علت سزارین از پرونده تکمیل گردید. یافته ها: شیوع سزارین در مراکز دولتی 40.5% و در مراکز غیر دولتی شهرستان بابل 50% بود. مهمترین علل سزارین در جامعه مطالعه شده به ترتیب عبارتند از سزارین قبلی 30.9 درصد (36.6% دولتی، 25.1% غیر دولتی)، عدم تناسب سر و لگن و عدم پیشرفت زایمان 28 درصد (24.2% در مقابل 31.8%)، دیسترس جنینی و دفع مکونیوم 12.3 درصد (16.6% در مقابل 8%)، تمایل بیمار 11.9 درصد (4% در مقابل 19.7%)، پرزانتاسیون معیوب 5.1 درصد (8% در مقابل 2.2%)، حاملگی پرخطر 4.5 درصد (7.4 در مقابل 1.6%) و بستن لوله 2.1 درصد (2% در مقابل 2.2%). نتیجه گیری: شیوع سزارین در بیمارستان های دولتی از غیر دولتی بیشتر و در شهرستان بابل افزایش چشمگیری نسبت به سایر مراکز دارد. اختلاف معنی دار علل سزارین در مراکز دولتی و غیر دولتی نشان می دهد که در مراکز خصوصی تمام موارد سزارین با اندیکاسیون طبی صورت می گیرد. با توجه به اینکه شایعترین علت سزارین، سزارین اولیه است و همچنین تمایل بیمار از علل مهم سزارین بخصوص در مراکز خصوصی است توصیه می گردد از طریق رقت و بررسی بیشتر در سزارین اولیه و همچنین صبر و حوصله بیشتر برای زایمان واژینال و ترویج مزایای آن، میزان سزارین را کاهش داد.